REZUM Stoomtherapie

 
De dienst Urologie van het ASZ heeft de primeur voor België.
 
Een Nieuwe Minimaal-Invasieve behandeling voor Goedaardige Prostaatvergroting (BPH)
 
“REZUM-Waterdamp-Thermische behandeling”
(Firma Boston-Scientific)



Vanaf een zekere leeftijd worden mannen vaak geconfronteerd met toenemende urinaire klachten en bezwaren, dit als gevolg van een goedaardige vergroting van de prostaat.
 
Deze klachten bestaan onder andere uit een vermindering van de plasstraal, frequentere plasbeurten dit ook ’s nachts, nadruppelen en aandrang tot zelfs wat urineverlies.
 
Door de prostaatvergroting, en het dichtdrukken van het plaskanaal, zal op termijn overdruk en schade  ontstaan ter hoogte van de blaas en de nieren, en kan in extreme gevallen zelfs urineretentie (de gevreesde ‘blokkage’ ) optreden.

 
 

Waarom is mijn prostaat vergroot?

Bij ouder wordende mannen groeit onder invloed van genetische en hormonale factoren (testosterone) een stugge aangroei, prostaatadenoma genaamd, onmiddellijk rond het plaskanaal (urethra). Hierdoor wordt de oorspronkelijke prostaat geleidelijk aan opzij gedrukt, en neemt de prostaat in volume toe.
Deze volumetoename is het gevolg van een vermenigvuldiging van goedaardige cellen, en wordt daarom “goedaardige prostaatvergroting” of in wetenschappelijke termen “Benigne Prostaat Hyperplasie (BPH)” genoemd.
 
Deze volumetoename gaat gepaard met een verhoogde druk op het plaskanaal, wat moeilijkheden kan geven bij het urineren, en typische klachten veroorzaakt zoals:
Door de prostaatvergroting, en het dichtdrukken van het plaskanaal, zal op termijn overdruk en schade ontstaan ter hoogte van de blaas en de nieren.
 

Wat zijn mogelijke andere behandelingen bij BPH ?


Verschillende behandelingen zijn mogelijk bij goedaardige vergroting van de prostaat, dit afhankelijk van enerzijds uw klachtenpatroon, doch ook en voornamelijk afhankelijk van de omvang (grootte) van het prostaatadenoom.
 
  • Aanpassing levensstijl: soms is geruststelling, en aanpassing van drank-, voedings- en levenspatroon voldoende om de klachten te beperken.
 
  • Medicatie: Drie groepen medicijnen worden gebruikt bij BPH: versoepelende medicatie (alfablokkers), verkleinende medicatie (5 alfareductase-inhibitoren), en combinatiepreparaten van beide stoffen.
 
  • HoLEP of ThuLEP Laserbehandeling: Met de Holmium of Thulium Laser wordt het adenoom van de prostaat via de urineleider uitgepeld, vervolgens gemorceleerd (in kleine stukjes verwijderd). Deze behandeling is weinig invasief en wordt ook uitgevoerd bij grote prostaatvolumes en bij aanwezigheid van blaasstenen. Ze vervangt in de meeste gevallen de hieronder vermelde oudere en duidelijk meer ingrijpende behandelingen.
 
  • Klassieke "Tranurethrale Resectie van de Prostaat" (TURP):  Bij deze ingreep worden stukjes prostaat verwijderd via het urinekanaal, dit mits een endoscoop gekoppeld aan een elektrische resectie elektrode. Deze behandeling is in wezen de voorloper van de laser-enucleatie, en wordt nog vaak toegepast. Meer bloedverlies, langere katheter duur, langere hospitalisatieduur en langer herstel worden hierbij vastgesteld.
 
  • Klassieke open of Robot geassisteerde heelkunde (Millin's prostatectomie): Deze behandelingsoptie wordt weerhouden bij bijzonder grote prostaatadenomen, vaak ook met bijkomende moeilijkheden zoals blaasstenen of blaasdivertikels.

“REZUM-Waterdamp-Thermische behandeling”

 
REZUM is een techniek waarbij thermische energie onder de vorm van stoom gebruikt wordt om de prostaat aangroei (BPH), verantwoordelijk voor de typische urinaire klachten, te doen verschrompelen. Het REZUM systeem, ontwikkeld door het Amerikaanse bedrijf Boston Scientific, bestaat uit een draagbare radiofrequentie (RF) generator en een stoom- toedieningsinstrument (het stoompistool).


Dit laatste wordt met een endoscopische lens onder zicht in het urinekanaal ingebracht, waarna precies en gericht de stoomenergie wordt toedient
in het adenoom. Tijdens het inbrengen van het instrument en tijdens de procedure wordt gespoeld met steriel zout water, dit om de zichtbaarheid te verbeteren, en tevens om oververhitting van de urethra te vermijden.

 
De stoomgenerator heeft verschillende beveiligingssystemen ten einde de benodigde thermische energie (103° Celsius) te produceren en thermische ablatie (verschrompeling) van het adenoom te verzekeren, dit terwijl de rest van de urethra, de blaashals en de sluitspier wel degelijk beschermd worden.

 
De lengte van de naald van de stoomhandvat is standaard vastgelegd, en wordt onder rechtstreeks zicht op gecontroleerde wijze in het adenoom ingeprikt, waarbij telkenmale een door de generator geproduceerde standaardhoeveelheid stoom wordt geïnjecteerd.


 

Indicatiestelling

De REZUM therapie behoort tot de “Minimaal Invasieve Behandelingen” voor goedaardige prostaatvergroting.
Patiënten met (vermoeden van) prostaatkanker komen hier dan ook niet voor in aanmerking.

Indicaties voor Minimaal Invasieve Behandeling:
 
  • Urinaire klachten die onvoldoende reageren op medicatie
  • Als alternatief voor langdurig medicatiegebruik
  • Urineretentie, of de onmogelijkheid de blaas gedeeltelijk of volledig te ledigen
  • Terugkerende infecties ten gevolge van prostaatvergroting
  • Terugkerende bloeding vanuit prostaatvergroting.

Behandelingscriteria voor REZUM:Prostaatvolumes tussen 30 en maximaal 80 gram
 
  • Lengte urethra prostatica >2 cm
  • Ook bij prostaat middenkwab en verhoogde centrale zone
  • Tegenaangewezen bij sfincter-en penisprothese

 

Wanneer komt u in aanmerking voor de REZUM behandeling?

Vooraleer te beslissen of u in aanmerking komt voor de REZUM behandeling wordt u door één van onze urologen poliklinisch bevraagd naar uw klachten en vervolgens grondig onderzocht:
 
  • Lichamelijk onderzoek
  • Transrectale echografie met volume bepaling, lengte bepaling van de urethra prostatica en nazicht van de vormgeving van de prostaat (laterale kwabben ? middenkwab?)
  • PSA-bepaling
  • Uroflowmetrie (debietmeting)
  • Zo gewenst cystoscopisch nazicht (blaasonderzoek).
     
 
Zo nodig, of bij twijfel naar de goedaardigheid van de prostaatvergroting, kan aanvullend onderzoek worden aangevraagd.
 

Voordelen REZUM?

Volgende voordelen worden in de literatuur beschreven :
 
  • Potentieel alternatief voor langdurig medicatiegebruik
  • Eenvoudige procedure in dagkliniek
  • Veilige behandeling bij patiënten met langdurig gebruik van bloedverdunners
  • Duidelijk verbetering van symptomen, dit op veilige en effectieve wijze, en reeds na 2 weken
  • IPSS (plas-score), Q-max (piekstraal bij Uroflow), Qol (quality of life) blijven na 5 jaar significant beter
  • Behoud van seksuele functie (slechts 2% retrograde ejaculatie)
  • Geen nieuwe erectiestoornissen
  • Reeds na enkele dagen hervatting van de normale activiteiten
  • Nood tot herbehandeling na 5 jaar: slechts 4,4%


De REZUM behandeling is een nieuwe veelbelovende behandeling, doch lange termijn resultaten, verder dan 5 jaar, zijn op heden niet gekend.
 

Nevenwerkingen van REZUM

Verschillende internationale publicaties bevestigen het gunstige effect van REZUM bij symptomatische goedaardige prostaatvergroting (BPH). Als minimaal invasieve behandeling heeft REZUM beduidend minder nevenwerkingen dan de klassieke heelkundige technieken. Evenwel zijn, zoals bij elke vorm van interventionele behandeling, toch tijdelijk enkele nevenwerkingen mogelijk :
 
  • Branderig of pijnlijk gevoel bij plassen
  • Frequenter plassen dan voorheen, evenals frequenter nachtelijk opstaan
  • Bloed en vuilverlies in de urine
  • Bloed in het sperma
  • Urineweginfectie
  • Tijdelijke urinaire retentie (blokkage) met noodzaak tot langere sondage

De meeste nevenwerkingen na REZUM behandeling zijn beperkt in tijd en in intensiteit, en verdwijnen typisch na 2 tot 6 weken.
Uit onze ervaring blijkt dat deze nevenwerkingen iets langer aanhouden bij patiënten waarbij in de preoperatieve fase een middenkwabsvergroting van de prostaat werd vastgesteld.
 
Uitzonderlijke nevenwerkingen kunnen bestaan uit littekenvorming, een vermindering van het geproduceerd ejaculaat, gestoorde seksuele functie, en slechts beperkte verbetering van de urinaire symptomen.
 
Gezien REZUM een recente techniek is, kunnen uiterst zeldzame nevenwerkingen, andere dan de hierboven vermelde, nooit met zekerheid worden uitgesloten.

 

Voorbereiding van de REZUM behandeling

Hoewel de REZUM behandeling behoort tot de minimaal invasieve behandelingen, is enige voorbereiding toch noodzakelijk.
Na uitgebreide informatie over de behandeling en de alternatieven, en na overhandiging van deze brochure, tekent u als patiënt een toestemmingsformulier (“Informed consent”).
 
Een afspraak voor de ingreep kunt u hetzij op onze polikliniek hetzij telefonisch afspreken. De nodige opname documenten worden u meegegeven of per post toegestuurd.
 
Gezien de ingreep veelal gebeurt onder korte algemene verdoving, wordt aan uw huisarts gevraagd te zorgen voor de voorbereidende onderzoeken, gebruikelijk een elektrocardiogram en een recent bloedonderzoek met PSA- bepaling en stollingstesten.
Gezien het risico op urineweginfectie bij deze procedure, wordt ook een recente urinekweek of spermakweek gevraagd.
 
Bloedverdunnende medicatie kan bij de REZUM procedure vaak verder worden ingenomen, of slechts heel beperkt worden gestaakt.
Dit wordt door uw behandelende uroloog met u afgesproken.
 

Tijdens en na de REZUM behandeling

De REZUM behandeling vindt plaats tijdens een korte opname op de dagkliniek. (Uitzonderlijk kan u gevraagd worden om wegens specifiek heelkundige of anesthesiologische reden toch een nacht in hospitalisatie te verblijven.)
 
De behandeling zelf neemt 5-10 minuten in beslag, en gebeurt doorgaans onder korte algemene verdoving.
Een plaatselijke verdoving is eveneens mogelijk, doch dit is technisch iets ingrijpender.
 
Eens u goed wakker en alert bent, wordt u uit de dagkliniek ontslagen. U kunt zelf NIET met de wagen rijden als u net een verdoving gehad hebt, en dient dan ook te zorgen voor aangepast vervoer.
 
Een verblijfskatheter wordt enkele dagen ter plekke gelaten om de door de ingebrachte stoom tijdelijk gestuwde prostaat te ontlasten, en om urineretentie (blokkage) te vermijden. Deze katheter wordt na enkel dagen poliklinisch verwijderd. Een afspraak hiervoor wordt u bij ontslag meegegeven.
 
Een antibioticum wordt doorgaans voorgeschreven, evenals een alfa-blokker type Tamsulosine, evenals een pijnstiller en/of een onstekingsremmer.
 
Ruime vochtinname wordt aanbevolen: 1 ½ -2 liter water.
Relatieve rust wordt aanbevolen gedurende een 10-tal dagen.

Controle afspraken vinden doorgaans plaats na 6 weken en na 3 maanden.
 

Alarmtekens na REZUM

Bij volgende zeldzame postoperatieve klachten zult u als patiënt onmiddellijk contact nemen met één van de urologen van onze dienst :
 
  • Hoge koorts > 38°
  • Rilkoorts
  • Braken
  • Onmogelijkheid tot urineren (blokkage)
  • Hevige bloeding met klonters.